Płynoterapia jest wdrażana w czasie, kiedy chory sam nie może przyjmować płynów, co sprawia, że jest jedną z najczęściej wykonywanych interwencji terapeutycznych w polskich szpitalach. Ogólnopolskie badanie „Ocena płynoterapii śródoperacyjnej” to pierwsza tego typu analiza w Polsce, przeprowadzona przez zespół ekspertów, która pokazuje skalę, rodzaj i jakość prowadzonej płynoterapii. Badanie pozwoliło ocenić pewne zjawiska dotyczące przetaczania płynów.

Szacuje się, że na całym świecie na chorobę Alzheimera cierpi ok. 44 mln osób, a co 4 sekundy diagnozowany jest nowy przypadek tej choroby. Ze względu na starzejące się społeczeństwo, do 2050 r. ta liczba może wzrosną prawie trzykrotnie. Jest najczęstszą przyczyną otępienia na świecie i jednym z ważniejszych problemów społecznych – wyniszcza nie tylko pacjentów, ale równie silnie oddziałuje na ich opiekunów. Lek, który pozwoliłby w pełni wyleczyć chorobę Alzheimera, nie został jeszcze odkryty, ale istnieją różne formy wsparcia, o których warto wiedzieć.

Wypowiedź: Magdalena Siuba-Strzelińska, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej Instytutu Żywności i Żywienia.

 

BMI wyliczamy dzieląc masę ciała przez wzrost w metrach do kwadratu. Bardzo prosto można wyliczyć i zobaczyć czy jesteśmy w normie czy nie. Tak wygląda teoria, a w praktyce nawet jeżeli BMI pokazuje, że mamy nadwagę wcale nie musimy jej mieć. Tak samo osoby, które mają prawidłowy BMI mogą mieć trochę za dużo tkanki tłuszczowej. Jak to jest z BMI?

 

- Kalkulatory, które są w Internecie, te wszystkie obliczenia, które sobie robimy są one bardzo dobre przy monitorowaniu spadku lub wzrostu masy ciała. To też nie są dokładne wyliczenia np. dla kulturysty BMI może wyjść bardzo duże i może się okazać, że kulturysta, który ma dużą masę mięśniową może według norm wychodzić jako osoba, która ma otyłość. To oczywiście nie jest prawdą, bo kulturysta ma więcej tkanki mięśniowej. Dla sportowców BMI nie jest dobrym wskaźnikiem - mówi Magdalena Siuba-Strzelińska, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej Instytutu Żywności i Żywienia.

 

BMI natomiast jest dobrym wskaźnikiem, który pozwala nam monitorować masę ciała. Sprawdzać jak ona się zmienia. Czy idealny wskaźnik istnieje? Granica między 21 a 25 uznawana jest według badań za najlepszą masa ciała. 

 

- BMI to dobry wskaźnik, żeby sobie sprawdzać masę ciała. Tak dokładnie nie trzymałabym się tego. Najważniejsze jest to jak się ze sobą czujemy. Czasami jest tak, że do poradni trafiają osoby, które mają BMI w normie natomiast mają dosyć sporo tkanki tłuszczowej. Spowodowane jest to tym, że nie ćwiczą. Taka osoba też powinna zadbać o swoje żywienie i aktywność fizyczną.  Pozwoli to wzmocnić ciało i wysmukli sylwetkę - dodaje Magdalena Siuba-Strzelińska.

 

O czym nas informują table BMI? Wskaźnik, który jest poniżej 18,5 mówi nam o niedowadze. Między 18,5 a 24,9 jest prawidłowa masa ciała.  Natomiast powyżej 24,9 mamy nadwagę, powyżej 30 otyłość. Pierwszy stopień otyłości mieści się w przedziale 30-35, po przekroczeniu 35 zaczyna się drugi stopień otyłości, wskaźnik powyżej 40 oznacza otyłość olbrzymią.

 

Źródło: http://newsrm.tv/

 

Kwas foliowy, wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3, witamina D, żelazo, jod, wapń, magnez – to niezwykle istotne składniki, a w trakcie ciąży podaż na nie znacznie się zwiększa. Pokrycie tego wzrastającego zapotrzebowania samą dietą jest niezwykle trudnym zadaniem, dlatego suplementację powinna rozważyć każda kobieta planująca ciążę oraz w niej będąca. Jednak zarówno ich niedobór, jak i nadmiar może być groźny dla zdrowia oraz rozwoju płodu, dlatego przed rozpoczęciem przyjmowania suplementów przeznaczonych dla ciężarnych zawsze należy skonsultować się z lekarzem.

 

Kwas foliowy już przed planowaną ciążą 

 

Warto pamiętać, że poprzez prawidłowe żywienie w okresie 1000 pierwszych dni życia dziecka przyszła mama, już od momentu poczęcia, ma realny i długotrwały wpływ na jego zdrowie teraz i w przyszłości. W tym czasie młody organizm bardzo intensywnie się rozwija, dlatego odpowiednia dieta, bogata w niezbędne składniki odżywcze, jest niezwykle istotna. Ważna jest również suplementacja. Już przed planowaną ciążą najistotniejsza jest suplementacja kwasu foliowego (witaminy B9). Bierze on udział w procesie wytwarzania kwasów nukleinowych, niezbędnych do prawidłowego podziału komórek rozwijającego się płodu . Odpowiedni poziom witaminy B9 w organizmie jest szczególnie ważny w pierwszych tygodniach ciąży, podczas procesu organogenezy (kształtowania się narządów dziecka) . Jego deficyt może przyczynić się m.in. do powstania wrodzonej wady cewy nerwowej u dziecka (bezmózgowia lub przepuklin oponowych i oponowo-rdzeniowych) . Codziennie, przez co najmniej 6 tygodni przed planowanym poczęciem, przyszła mama powinna przyjmować 400 µg (mikrogramów) kwasu foliowego  (i kontynuować jego przyjmowanie do końca drugiego trymestru ciąży). Przyjmowanie witaminy B9 zabezpiecza także przed przedwczesnym porodem . Jak wynika z badań, niestety zaledwie co czwarta kobieta w Polsce przyjmuje zalecaną dawkę kwasu foliowego w postaci suplementu przed ciążą.

 

Kwasy omega 3 niezbędne w ciąży

 

Szczególne zapotrzebowanie na wielonienasycone kwasy tłuszczowe występuje w okresie ciąży, zwłaszcza w III trymestrze. W tym czasie istotną rolę odgrywa kwas dokozaheksaenowy (DHA), który, dostarczany organizmowi w odpowiednich ilościach, wpływa na prawidłowy rozwój mózgu i wzroku nienarodzonego dziecka, zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia porodu przedwczesnego i depresji poporodowej . Minimalne zapotrzebowanie na DHA w ciąży wynosi 200 mg/dobę, w związku z tym Zespół Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego oszacował dobowe zapotrzebowanie kobiet ciężarnych na wielonienasycone kwasy tłuszczowe na poziomie 200-300 mg DHA dziennie . W przypadku niskiego spożycia ryb (tłuste ryby, takie jak makrela, łosoś, śledź i sardynki, są najbogatszym źródłem omega 3) można rozważyć dawkę 400-600 mg DHA dziennie.

 

Dla układu kostnego i nie tylko – witamina D 

 

Witamina D (cholekalcyferol) bierze udział w utrzymaniu homeostazy mineralnej, wykazuje istotny wpływ na rozwój układów: kostnego, odpornościowego, nerwowego, mięśniowego oraz krążenia, a także na funkcjonowanie trzustki i kontrolę metabolizmu węglowodanów . Odpowiedni poziom tego hormonu w ciąży jest niezbędny nie tylko dla prawidłowego rozwoju płodu, ale ma znaczenie również dla zdrowia ciężarnej. Niedobór witaminy D może prowadzić m.in. do obniżonej masy kostnej, krzywicy oraz wielu innych powikłań zdrowotnych u dziecka, a jednocześnie u ciężarnej może skutkować m.in. zakażeniami, cukrzycą ciążową, rzucawką przedporodową, przedwczesnym porodem czy zakończeniem ciąży drogą cesarskiego cięcia . Według stanowiska Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie suplementacji podczas ciąży dawką witaminy D rekomendowaną dla ciężarnych jest 800-1000 IU/d . W praktyce dawka powinna być ustalana przez lekarza indywidualnie do potrzeb pacjentki, po uprzednim badaniu stężenia witaminy D we krwi. Warto pamiętać o suplementacji witaminy D także po porodzie. W Polsce bardzo powszechny jest jej niedobór u dzieci – jak pokazują wyniki badania Instytutu Matki i Dziecka, aż 75% niemowląt w wieku od 5. do 12. miesiąca życia i aż 94% dzieci po 1. roku życia otrzymuje z dietą niewystarczającą ilość witaminy D. 

 

Kompozycja witamin i składników mineralnych 

 

Lekarz prowadzący powinien poinformować ciężarną o konieczności suplementacji i przepisać witaminy i składniki mineralne w odpowiednich dawkach. W okresie ciąży szczególnie ważne, poza wspomnianą witaminą D, są witaminy A oraz E. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę A podczas ciąży wynosi 1250 µg, natomiast na witaminę E – 15-19mg . Niedobory tych witamin występują jednak rzadko, a ich przedawkowanie może być bardzo niebezpieczne dla płodu. 

 

Dla rozwoju płodu ważne są również składniki mineralne w odpowiednich dawkach (zapotrzebowanie dzienne kobiety ciężarnej):

 

• Żelazo – 27 mg ;

• Wapń – 1000-1300 mg ;  

• Magnez – 200-1000 mg ;

• Jod – 150-200 µg (w okresie planowania ciąży zaleca się suplementację jodku potasu w dawce 50 µg na dobę) . 

Bardzo ważne jest dostarczanie ich w zalecanej ilości ? wraz z pożywieniem lub ewentualnie dzięki suplementom diety. Jednak preparaty suplementacyjne powinny być stosowane ściśle według zaleceń lekarza.

Najważniejsze aspekty suplementacji w ciąży 

• Lekarz, na podstawie wyników badań krwi pacjentki, powinien ustalać indywidulaną, optymalną dla ciężarnej i dziecka suplementację.

• Suplementacja powinna być uzupełnieniem zbilansowanej diety.

• Bez konsultacji lekarskiej ciężarna nie powinna przyjmować jednocześnie kilku preparatów, w których występują te same witaminy i składniki mineralne. 

• Suplementacja powinna być dostosowana do trymestru ciąży, ponieważ zapotrzebowanie na składniki odżywcze zmienia się na kolejnych etapach ciąży.

 

Szczegółowe informacje na temat suplementacji w okresie znajdują się w Poradniku Żywienia Kobiet w Ciąży Instytutu Matki i Dziecka.

 

 

Pacjenci z rakiem prostaty otrzymają wreszcie szerszy dostęp do nowoczesnego leczenia. 

 

 

 

 

Pod koniec sierpnia sekcja prostaty Stowarzyszenia UroConti otrzymała pismo z Ministerstwa Zdrowia, w którym pani Izabela Obarska, Dyrektor Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji napisała, że po zapoznaniu z całością zebranej dokumentacji Minister Zdrowia podjął pozytywne rozstrzygnięcie, w którym lek Xtandi (enzalutamid) ma być stosowany we wspólnym programie lekowym z dotychczas stosowanym octanem abirateronu (…). 

- Rozmawiałem w tej sprawie z panią naczelnik Magdaleną Buras z Ministerstwa Zdrowia i dowiedziałem się, że wszelkie prace prowadzone w resorcie zmierzały do tego, żeby lek był refundowany już od 1 września – mówi Bogusław Olawski, przewodniczący sekcji prostaty Stowarzyszenia UroConti. – Widziałem zaangażowanie ministerstwa i ich realną chęć pomocy pacjentom. Do głowy by mi nie przyszło, kto stoi za tym, że my, chorzy na raka prostaty, nadal nie możemy być skutecznie leczeni tak, jak inni pacjenci w całej Europie, i to nie tylko tej „bogatej”, ale także w Czechach, Słowacji, Grecji czy Rumunii. 

 

Producent konkurencyjnego leku blokuje pacjentom dostęp do leczenia  

 

W piśmie przesłanym do pacjentów ministerstwo informuje, że to podmiot odpowiedzialny, firma Janssen Polska, posiadający pozwolenie na dopuszczanie do obrotu leku Zytiga (octan abirateronu), wprowadził szereg zastrzeżeń i pytań (na które eksperci muszą odpowiedzieć, co wymaga czasu) do zaproponowanego przez Ministerstwo Zdrowia kształtu programu lekowego, uniemożliwiając tym samym poszerzenie opcji terapeutycznych pacjentom.

- Byłem wstrząśnięty – mówi Bogusław Olawski. – Na początku myślałem, że źle rozumiałem, że firma farmaceutyczna, która już ma lek w programie, nie zgadza się na wejście innych nowszych, skutecznych leków! Jak to możliwe, że szansę na leczenie blokuje nam koncern farmaceutyczny, którego działania głównie powinny mieć na celu dobro pacjentów!!! Jednak w rozmowie telefonicznej pani Katarzyna Bonecka, naczelnik Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji potwierdziła, że ministerstwo cały czas „musi walczyć z drugą firmą”, ale zapewniła, że sobie poradzą.

 

Nowy termin – 1 listopada

 

Z cytowanej wyżej rozmowy pacjenci dowiedzieli się również, że ministerstwo ma głęboką nadzieję, że prace polegające na scaleniu programu lekowego w związku z rozszerzeniem o drugi lek, są już na ostatnim etapie i na kolejnej liście refundacyjnej, która wchodzi w życie 1 listopada, pacjenci z rakiem prostaty znajdą już oba leki.

- Pani naczelnik Magdalena Buras poinformowała mnie, że intencją ministerstwa jest, żeby lek wszedł jak najszybciej i że tak naprawdę była szansa, żeby stało się to już 1 września – mówi przewodniczący sekcji. - W takim duchu prowadzone są od sierpnia uzgodnienia, bo wtedy pojawiły się „problemy” z firmą Janssen. 

 

Dichlorek radu w zawieszeniu 

 

W piśmie z 29 sierpnia b.r. do Stowarzyszenia UroConti dyrektor Obarska wyjaśnia też pacjentom sytuację leku Xofigo (dichlorek radu Ra-223) w ramach programu lekowego „Leczenie przerzutów do kości w przebiegu zaawansowanego raka gruczołu krokowego opornego na kastrację (ICD-10 C61)”. Aktualnie postępowanie jest zawieszone na wniosek producenta, co oznacza, że w tym czasie minister nie podejmuje żadnych czynności, więc nie jest możliwe przyśpieszenie procesu administracyjnego. 

- Dowiedzieliśmy się, że dopóki podmiot odpowiedzialny nie odwiesi postępowania, resort ma związane ręce, więc mamy nadzieję, że producent odwiesi wniosek jeszcze w tym roku – podsumowuje Bogusław Olawski.